Sayın Üyelerimiz, Bir telekomünikasyon müzesi kurulmasına yönelik DerneÄŸimiz önerisi çeÅŸitli sivil toplum kuruluÅŸları tarafından kabul gördü. Bu önerimizin gerçekleÅŸmesi için DerneÄŸimiz TELEKOMÜNÄ°KASYON MÜZE ÇALIÅžMALARI GÄ°RİŞİM GRUBU ' büyük bir hız ve ÅŸevk ile çalışmalarına devam etmektedir. Önerimize destek olarak nitelendirdiÄŸimiz Ä°stanbul'da 7-12 Ekim 2008 tarihinde düzenlenecek CEBÄ°T 2008 BiliÅŸim fuarında bir telekomünikasyon müzesinin sergileneceÄŸi haberini de sizlere duyurmak istiyoruz. Tüm Telekomünikasyon Ä°ÅŸ Adamları DerneÄŸi TÜTED, CeBIT BiliÅŸim Eurasia Fuarı'nda 'Zaman Tüneli' temalı Telekomünikasyon Müzesi kuracak. Fuar, 2-7 Ekim'de TÜYAP Beylikdüzü Fuar ve Kongre Merkezi'nde düzenlenecek CeBIT BiliÅŸim Eurasia Fuarı, 2-7 Ekim 2007 tarihleri arasında gerçekleÅŸecek. Türkiye'nin ilk Telekomünikasyon Müzesi olduÄŸu belirtilen müze, ilk icat telefondan telgrafa, elle yönetilen ilk santraldan telekse kadar uzanan ve geçmiÅŸten bugünün pek çok geliÅŸmiÅŸ teknolojileri arasında bir yolculuk yapma fırsatı sunacak. Bu nedenle 18-24 Mayıs 2008 tarihindeki MÜZECÄ°LÄ°K HAFTASINA izafeten yapmış olduÄŸumuz önerimize yönelik makalemizi tekrar yayına veriyoruz. TELEKOMCULAR DERNEĞİ ÖNERÄ°SÄ°: SANAL VE GERÇEK BÄ°R TELEKOMÜNÄ°KASYON MÜZESÄ° KURULMALIDIR. Sayın Üyelerimiz, Sitemizin alt kısmındaki 9 adet kutudan biri olan ‘Telekomünikasyon Müze GiriÅŸim Grubu’ adlı bölümün içeriÄŸini uzun süredir boÅŸ olarak bekletiyoruz. Bu kısmın boÅŸ olarak bekletilmesi bizim 18–24 Mayıs 2008 tarihleri arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüÄŸünde kutlanacak olan Müzecilik Haftasına yakışır bir ÅŸekilde bir ‘ HABERLEÅžME MÜZESÄ° ‘ kurulması önerimizi yapacak olmamızdan kaynaklanmaktadır. Daha önceki yıllarda önce PTT daha sonra da Telekomünikasyon A.Åž olarak bilinen dönemlerde çeÅŸitli tarihlerde ve halen biri Türk Telekomünikasyon A.Åž yerleÅŸkesi içinde olmak üzere Ankara’ da, diÄŸeri ise Ä°stanbul’da PTT’ ye ait olmak üzere haberleÅŸme cihazlarının halen sergilenmekte olduÄŸunu biliyoruz. Ä°lgililerce müze olarak nitelendirilen ancak uluslar arası hiçbir standarda uygun olmayan her iki teÅŸhir salonu cihazların niteliÄŸi konusunda da yetersiz bir konumdadır. Ayrıca her iki teÅŸhir salonunun da vatandaÅŸların bir müze kavramı içinde eriÅŸebilme hakkından da mahrum bir konum içinde olduklarını müÅŸahede etmekteyiz. Bizim somut önerimiz batılı standartlarda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın müzeleri gibi iÅŸlev görecek bir ‘HABERLEÅžME MÜZESÄ°’ nin Türkiye’nin bu alandaki tarihsel geçmiÅŸine uygun olarak tüm halkın ulaÅŸabilmesini saÄŸlayacak bir ÅŸekilde hizmete sunulması çalışmasının hemen baÅŸlatılması ve bunun fiiliyata geçilerek kurulmasıdır. Milletlerin tarihsel geliÅŸimi içinde haberleÅŸme çok önemli rol oynayan hadiselerin ortaya çıkmasını saÄŸlamıştır. Bizim tarihimizde haberleÅŸme genel olarak ulak sisteminden bugünkü yapısına gelinceye kadar birçok aÅŸamadan geçmiÅŸtir. Tüm dünyada kabul edildiÄŸi üzere bir müze kavramı içinde kurulmasını düÅŸlediÄŸimiz önerimizin fiiliyata geçirileceÄŸi bir müzenin kurulması modern haberleÅŸmenin baÅŸlangıcı olarak kabul edilen telgrafın 1837 yılındaki icadından günümüze kadar getirilmesi ile mümkün olabilecektir. Sonuç olarak eÄŸer bir gün modern bir Türk haberleÅŸme tarihi yazılacak olursa bu tarihi aynen batı toplumlarında olduÄŸu gibi 1837 yılından itibaren baÅŸlatmak gerekir. Bu yaklaşım kurulacak müzenin de bu tarihten itibaren geliÅŸen olaylar dizisi içinde düÅŸünülmesi gereÄŸini de ortaya koyar. Tarihçi Roderic H. Davison , Osmanlı Devleti’nde ilk modern haberleÅŸme yapısının elektrikli telgrafın mucidi Morse ile birlikte de çalışmış olan Chamberlein tarafından Ä°stanbul’a getirilen telgraf aletleri ile baÅŸladığını yazar. Ancak Chamberlein’in telgrafın daha da geliÅŸtirilmesi için Viyana’ya gitmek üzere bindiÄŸi gemi Tuna nehrinde batıp hayatını kaybedince Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nda telgraf gecikmeli olarak 1850 yılında bugünkü Robert Kolej’in de kurucusu olan Cyrus Hamlin’in çalışmaları ile PadiÅŸah Abdülmecid’e gösterilebildi. PadiÅŸah bu gösteriden o kadar memnun kaldı ki sonunda imparatorluk beratını Morse’a gönderdi. Morse da buna karşın Abdülmecid’e bir telgraf aleti göndererek jest yapmış ve bu cihaz da PadiÅŸah tarafından Askeri Mühendis Mektebi’ne gönderilerek, eÄŸitim amaçlı kullanılması saÄŸlanmıştır. Kırım Savaşı sırasında 1855 yılında ilk Telgraf sisteminin profesyonel olarak açıldığını II. Abdulhamit döneminde ise 30.000 Km ‘den fazla telgraf hattı döÅŸendiÄŸini (Bugünkü fiber kablo uzunluÄŸunun dörtte biri) ve telgrafın günümüz Türkiye’sindeki Ä°nternet geliÅŸim hızından daha fazla olduÄŸunu tarihçiler bizlere aktarmaktadırlar. Osmanlı Devleti’nde telgraf hatları tren hattı tesis etmek ile yarışırcasına paralellik arz eden yapıda ülkeyi modernleÅŸtirirken, Ä°mparatorluÄŸun son yıllarında ise yıkılışına neden olan bir alet olmuÅŸtur. Bu tespit tüm tarihçiler tarafından ortak bir kanı olarak tespit edilmekedir. DiÄŸer yandan Ahmet Mithat Efendi, telefonun icadından tam 6 yıl sonra 1882 yılında yazmış olduÄŸu Dürdane adlı romanında yan komÅŸusunun aşığı ile buluÅŸmasını gizlice dinlemesi için kullandığı aygıt olan günümüzdeki telefonun o zaman ki adı olan Nakl-i Seda 1886–1908 yılları arasında telgrafın aksine yasaklı aletler sınıfına girmekteydi. Telefonun herkes tarafından kullanımının önünü açan yasanın 1911 yılında çıkarılması ile baÅŸlayan, 1924 yılında Telgraf ve Telefon Hakkında Kanun ile günümüze kadar devam eden bir tarihsel süreç izlemiÅŸtir. Ä°stiklal Harbimizde ise ‘MUHABERESÄ°Z MUHAREBE OLMAZ’ deyiÅŸindeki doÄŸruluk, birbirine zıt iki anlaÅŸmanın görüÅŸmeleri sırasında karşımıza çıktığını biliyoruz. Söz konusu her iki anlaÅŸmada da Türk Milletinin kaderini tayin edecek ibretlik dersler bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Mondros Mütarekesini imzalayan Rauf Orbay’ ın Limni adasından telgraf çekmek üzere Ä°zmir’e gelip buradaki telgrafhaneleri kullanarak Ä°stanbul’a mesajları iletmesi ile oluÅŸan gecikmeden dolayı Amiral Caltrhrop'un 'ya imzalarsın ya da bu iÅŸ burada biter' hakaretine maruz kalmasıdır. Ä°kincisi ise Lozan görüÅŸmeleri sırasında Ankara’dan gönderilen mesajların önce Köstence’ye elden götürülerek Lozan’a çekilmesi ile bu hattın bakımını yapan Fransız/Ä°ngiliz ÅŸirketlerinin kriptoları çözerek bu bilgileri Lozan’daki muhaliflerimize iletmiÅŸ olmalarıdır. Her iki olay da bizim ibret almamız gereken gelecek nesillere aktaracağımız binlerce haberleÅŸme yetersizliÄŸimizin tarihsel örneÄŸi vardır. O halde tüm bu geliÅŸim süreçlerini de tarihsel bir anlatım içinde açıklayacak ve gelecek nesillere aktaracak bir 'HABERLEÅžME MÜZESÄ°NÄ°N' kurulmasını TELEKOMCULAR DERNEĞİ olarak öneriyoruz. Bu amaçla yol haritamız öncelikle: 1. Bir sanal (virtual) HABERLEÅžME (TELEKOMÜNÄ°KASYON) MÜZESÄ° kurulması çalışmalarına Telekomcular DerneÄŸi olarak hemen baÅŸlıyoruz. Bunun için WEB tasarım ve barındırma iÅŸlemleri için gerekli alt yapının oluÅŸturulması için giriÅŸimlerde bulunacağız. Bu konuda sponsor desteÄŸine ihtiyacımız olacaktır. 2. Yukarıdaki tarihsel geçmiÅŸini verdiÄŸimiz haberleÅŸme ile ilgili tüm antik ve eski (1855–2008 arasındaki) tüm haberleÅŸme cihazlarının bir listesinin oluÅŸturularak 1994 yılında PTT olarak düzenlediÄŸimiz telekomünikasyon sergi alanı örneÄŸinde video galerimizde görüldüÄŸü üzere standart bir yapı geliÅŸtirilerek Kültür ve Turizm Bakanlığı nezdinde giriÅŸimlerde bulunacağız. Buradan tüm üyelerimize ve tüm topluma çaÄŸrımız BÄ°R YERLERDE bulunan sahipsiz, zaman zaman da Ulus Samanpazarı’ndaki antikacı dükkânlarında veya ÅŸu anda bilemediÄŸimiz birçok ÅŸehir merkezinde hurda fakat yılların yorgunluÄŸunu üzerinde taşıyan HABERLEÅžME AYGITLARININ bir araya toplanarak bir TÜRK HABERLEÅžME TARÄ°HÄ° yazılmasına yol açacak görsel bir müzenin oluÅŸturulmasını saÄŸlamaya yardımcı olmalarıdır. ÖrneÄŸin, Ä°stanbul’daki Atatürk Havalimanı yakınındaki Telsiz MüdürlüÄŸü hangarında bulunan 1910'lu yılların BUHARLI TELGRAF/TELEX makinasını Çin’deki press makinalarına kaptırmayalım, onu deÄŸerlendirelim. 3. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile temasa geçerek bu hareketimizin yararları anlatılacak ve herkesin bir müze konsepti içinde ulaÅŸabileceÄŸi bir yer tesis edilmesine yönelik çalışmalar baÅŸlatılacaktır. 4. Dünyada bu müzelerin örneÄŸi çoktur. Bizim buradaki amacımız TELEKOMÜNÄ°KASYON KAVRAMINI gelecek nesillere aktarabilme sorumluluÄŸumuz ile bütünleÅŸmektedir. Çalışmalarımızda yöntemimiz aynı zamanda bir TÜRK HABERLEÅžME TARÄ°HÄ°’NÄ°N yazılması ile birlikte bir HABERLEÅžME MÜZESÄ°NÄ° ÖNCE SANAL DAHA SONRA Ä°SE GERÇEK ANLAMDA KURULMASINA YÖNELÄ°K olarak resmi organlar nezdinde giriÅŸimde bulunmak olacaktır. ÖNERÄ°MÄ°ZÄ°N TAKÄ°PÇÄ°SÄ° OLACAÄžIZ. 5. Sizlere aÅŸağıdaki bazı linklerde çeÅŸitli ülkelerde kurulmuÅŸ ve faaliyette olan bu amaçla kurulmuÅŸ sitelerin adreslerini veriyoruz. http://www.malaysiavacationguide.com/malaysiatelecommunication.html http://folk.uio.no/toresbe/nd/telemuseet/ http://www.flickr.com/photos/bre/sets/72157594561309516/ http://www.ote.gr/inside_en.