Mümtaz Soysal

DEVLETLER birden bire yıkılmaz . Önce kurumlar  ve devletin temelleri olan ilkeler çöker. Türkiye Cumhuriyeti böyle bir tehlikenin tehdidi altındadır.

Bir tek örnek bile bu gidiÅŸi anlamaya yetebilir. Eti Alüminyum’un özelleÅŸtirilmesi.

ÖzelleÅŸtirme denen iÅŸlemin, bu ülke koÅŸullarında , kamu iÅŸletmelerinin son derece tartışmalı bedellerle ÅŸuna buna “satış”ı  anlamına geldiÄŸi zaten birçok örnekle açıkça belli olmuÅŸtu. Ama bu örnek, konu birçok bakımdan devletteki çöküÅŸün nelere uzandığını gösterdiÄŸi için ilginçtir.

SeydiÅŸehir’deki fabrika maden iÅŸletmeciliÄŸi ve metalürji teknolojisinde yeni bir atılım gerçekleÅŸtirmek amacıyla planlı ekonomi döneminde düÅŸünülmüÅŸ ve Rusya’nın teknik desteÄŸiyle baÅŸlatılmıştı. Alüminyum sanayi için büyük ölçüde elektrik tüketimi gerektirdiÄŸi için yakınlardaki Oymapınar Barajı da fabrikaya baÄŸlanmış ve hapsi birden 4 milyar dolarlık yatırım ürünü olan fabrika 305 milyon dolara satılmıştı.

Alıcı, aynı zamanda baÅŸka büyük ihaleler alan bir ÅŸirketti.

Ne var ki, bu özelleÅŸtirmede ve sonuçlarında çeÅŸitli yanlışlar görenler iÅŸlemlerin durdurulması ve iptali için çeÅŸitli davalar açmışlardı. Kamu Ä°ÅŸletmeciliÄŸi GeliÅŸtirme Merkezi Vakfı, Metalürji Mühendisleri Odası, Tes-Ä°ÅŸ Sendikası ve Konya Milletvekili Atilla Kart.

Davalar uzun sürdü. Kararlar, temyizler sonrasında kesin hükme varıldığında ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi BaÅŸkanlığı’nın sattığı fabrikanın kamuya geri verilmesi gerekiyordu. Åžirket geri vermediÄŸi gibi ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi yargı kararını uygulamakta ayak sürmekteydi.

Bir yığın suç duyurusunda bulunuldu.

Ama bu uzun süreç boyunca iÅŸçilere yol verip asgari ücretle yeni iÅŸçi alınmış, stoklar eritilmiÅŸ, barajda üretilen elektriÄŸin bir kısmı satılarak para kazanılmıştı.

Gecikmenin nedeni sonra anlaşıldı. MeÄŸer ÅŸirketin sahipliÄŸi deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ, hisseleri aynı soyadını taşıyan altı kiÅŸiye devredilmesi yoluna gidilmiÅŸti. ÖÄ°B’nin yöneticileri mahkeme kararını hiç deÄŸilse uygularmışçasına Ankara Ticaret Mahkemelerinden birinde, satılanın iadesi için dava açmışlardı. Son haber, ÖÄ°B‘nin o davadan vazgeçmiÅŸ olmasıdır. Åžimdi her ÅŸey yerli yerindedir. Hukuk devleti de …

 Cumhuriyet-25.02.2012.