Devletin özel hastanelerde alınan fark ücretini yüzde 90’a kadar çıkartarak, üstüne büyük bir yük yüklediÄŸi hastaları bir de özel hastanelerin yüzde 300’e varan fark ücretiyle çarptığı belirlendi.

Ä°stanbul’daki 80 özel hastaneden 60’ının hastadan alınacak yüzde 90’lık fark ücretini yüzde 300’e kadar çıkardığı belirlendi. Yasalar, A sınıfı hastanelerin hastadan ayakta tedavi için en fazla 39 lira alabileceÄŸini söylerken, 595 liralık fatura kesildiÄŸi ortaya çıktı.

Hasta Aktivistleri DerneÄŸi’nin Ä°stanbul’da Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaÅŸmalı özel hastanelerde yaptığı araÅŸtırma çoÄŸu hastanenin fark ücreti alma oranına uymadığını gösterdi.

Yapılan araÅŸtırmada, 80 hastane teker teker aranarak kardiyoloji ve dâhiliye için ayrı ayrı randevu talep edildi. Devamında ne kadar muayene ücreti alınacağı soruldu. AraÅŸtırma sonucunda hastanelerin yüzde 75’i muayene ücretinin çok üstünde fark ücreti aldığı tespit edildi.

HAKSIZ KAZANÇ

Dernek Genel BaÅŸkanı Orhan Demir, yasal mevzuata göre Özel hastaneler en fazla yüzde 90 fark ücreti alabileceÄŸini buna raÄŸmen hastaneler yüzde 150-200 hatta 300’e kadar fark ücreti alabildiÄŸini kaydetti.

ÖrneÄŸin kardiyoloji muayenesi için bir özel hastane hastadan en fazla 35 lira fark ücreti alması gerekirken 70 lira aldığını anlatan Demir, "Yani yasanın belirlemiÅŸ olduÄŸu miktarın iki katı. Ya da bir gebe kadın muayene olmak için özel hastaneyi tercih ettiÄŸinde kendisinden yüzde 90 deÄŸil yüzde 180 fark alıyor. Bunu yaparak hem yasaya muhalefet etmiÅŸ oluyor hem haksız ve yersiz kazanç elde ediyor. Devlet de buna göz yumuyor" dedi.

ÜST LÄ°MÄ°T 39 LÄ°RA

Kardiyoloji muayenesi için devletin ödemiÅŸ olduÄŸu miktarın 30 lira olduÄŸunu belirten Demir ÅŸunları söyledi:

"30 liranın yüzde 90 fark ücreti 27 lira. Bunun üzerine artı olarak 12 lira katkı payı alınır. Ä°kisinin toplamı 39 lira. Bu 39 lira ayakta tedavilerde alınır ve alınabilecek en yüksek üst limittir. Bunun üzerinde 1 lira fazla para alan hastane haksız ve yersiz ücret almış durumuna gelir. Kaliteli yani A sınıfı hastanenin alacağı fark ücreti yüzde 90, bir alt kalite hastanenin yüzde 75, sonraki de yüzde 67 ve yüzde 30’a kadar düÅŸer."

RUHSAT Ä°PTAL EDÄ°LÄ°YOR

Demir, 27 Mayıs’ta uygulamaya geçen yeni düzenlemeye göre bu kurala uymayan hastane tespit edildiÄŸinde acil hariç faaliyeti 1 gün süre ile 2. tespitte 3 gün, 3. tespitte 10, 4. tespitte 1 ay, 5. tespitte 3 ay ve 5. tespitte hastanenin ruhsatı iptal edildiÄŸini hatırlattı.

SGK HER Ä°ÅžLEM Ä°ÇÄ°N 15 BÄ°N CEZA KESÄ°YOR

Aynı ÅŸekilde 5510 Sayılı Kanun’a göre de hiçbir saÄŸlık güvencesi olmayan hamile kadınlar, özürlüler ve kimsesiz muhtaç çocukların acil durumu olmasa da hiçbir özel hastaneden geri çevrilemeyeceÄŸini vurgulayan Demir, "Hizmet bedeli kendisinden deÄŸil, hastanın yaÅŸadığı belediyeden teshil edilir. Bunlar yeteri kadar bilinmediÄŸi için özel hastaneler hastadan istediÄŸi gibi fark ücreti alıyor. Kaldı ki bütün özel hastaneler yatak kapasitesinin yüzde 3’ünü fakir ve muhtaç hastalara ayırmak tedavi etmek zorunda. Hâlbuki buna da kimse uymuyor" dedi.

SGK, bir hastanın haksız yere para alındığı iddiasını üzerine yaptığı incelemede bunu tespit ederse hastaneye her bir iÅŸlem için 15 bin lira ceza kesiyor.

HASTAYA Ä°ADE YAPILMIYOR

"Devlet hastadan alınan fark ücreti dolayısıyla kendisi menfaat elde ediyor ama hastaya fazla paranın iadesine yönelik hiçbir yasal iÅŸlem yapmıyor" diyen Orhan Demir, vatandaşın da maÄŸduriyetinin giderilmesi gerektiÄŸine iÅŸaret etti.

Demir, "Hasta iade için Borçlar Kanunu’na göre hastaneye dava açması lazım ki bu zahmetli bir iÅŸ. Aynı ÅŸeyi ben yaptım. Devlet hastaneye 30 bin lira ceza kesti ama ben fazla ödediÄŸim 30 lirayı geri alamadım. Yani devlete 30 bin lira kazandırdım ama kendi 30 liramı alamadım" Ä°fadelerini kullandı.

ACÄ°LDE DE CÄ°DDÄ° SKANDALLAR VAR

Türkiye’de acille ilgili ciddi skandalların söz konusu olduÄŸuna deÄŸinen Orhan Demir, "KiÅŸi acil olarak hastaneye gidiyor ama özel hastane fark ücreti alabilmek için hastaya ’Acil deÄŸilsin’ diyor. Öte yandan acilden gelen kiÅŸilerden acil durumu sonlana kadar kesinlikle ücret alınmaz. Dünya SaÄŸlık Örgütü’nün acil hal olarak belirlediÄŸi durumları acil olarak deÄŸerlendirmiyor" dedi.

595 LÄ°RALIK FATURA 44 LÄ°RAYA DÜÅžTÜ

Ä°stanbul’da özel hastaneye giden bir hastanın hikâyesi durumu tüm çıplaklığıyla ortaya koyuyor. H.K. adında vatandaÅŸ yaÅŸadıklarını ÅŸöyle anlattı:

"Genel kontrol için özel bir hastaneye gittim. Hastane, kimlik numaramı sorguladıktan sonra beni dâhiliyeye yönlendirdi. Muayene ücreti olarak 30 lira nakit ödeme yaptım. Bunun karşılığında fiÅŸ ya da fatura almadım.

"Doktor muayeneden sonra yapılması gereken tahlilleri çıkardı. Hastane, tahliller için SGK’nın ödemesi dışında, hasta payı olarak 595 lira ödenmesi gerektiÄŸini söyledi. Ödemeyi yaptım. Ä°ki gün sonra tahliller çıktı. Her ÅŸey normaldi. 595 lira ödedim; bana yapılanların bedellerini görebildiÄŸim bir fatura/iÅŸlem dökümü bana verilmedi. Muhasebeye gittim. Yapılan iÅŸlerin detaylarını gösteren fatura vermelerini talep ettim.

"Talep edilmesine gerek olmadan yasal olarak verilmesi gereken faturayı vermek istemediler. ’Niçin istiyorsunuz? Size fatura veremeyiz, isterseniz yapılanları bedellerini elle yazalım verelim. Bu fiÅŸ, fatura demek zaten. Uygulama böyle, fatura veremiyoruz’ dediler. Sergilenen bu tavır, talebimde daha çok ısrarcı olmama neden oldu. Sonunda, ’Sizi müdürümüzle görüÅŸtürelim’ sürecine geçildi. Müdür de benzer ÅŸekilde devam etti: ’Detaylı faturayı size veremeyiz, biz bu tip faturayı kuruma -SGK’ya- veriyoruz’ dedi.

"Israr ve gerilim sonrasında, hastane mali müÅŸavirine danışmak için zaman istedi. Bir gün sonra tekrar aradım, fatura talebini yineledim. ’Buyurun gelin. Yardımcı olacağız’ dediler, gittim. Hastane yetkilileri, ’Sizden fazla ödeme alınmış’ dediler. Normalde 30 lira olan muayene ücreti içinde bu tahlillerin yapılması gerekiyormuÅŸ. Sonuç olarak, 30 lira muayene ücretinin 12 lirasının SGK tarafından, 18 lirasının hasta tarafından ödenmesi gerekiyormuÅŸ. Hastane, 595 liralık tahlilinin 551 lirasını fazladan aldığını, hastanın aslında yalnızca 44 lira ödemesinin yeterli olduÄŸunu söyleyerek 551 lirayı bana geri ödemek için iÅŸlemleri baÅŸlattı."

HASTA NE YAPMALI?

Özel hastaneye gitmeden önce muayene ücretleri dahil harcama tutarını öÄŸrenmek mümkün. Bunun için SGK’nın web sitesine girip "hastane seçin" uygulamasını seçmek yeterli. Uygulamada Türkiye genelindeki anlaÅŸmalı hastanelerin listesi yer alıyor. SGK ile sözleÅŸmesi bulunan özel hastaneler 5 farklı sınıflandırmaya göre ayrılıyor. Hastane, doktor ve iÅŸlem seçimi yaptıktan sonra hastanın en fazla ne kadar ödeyeceÄŸi aktarılıyor. Böylece saÄŸlık harcamalarını önceden belirlemek ve ona göre plan yapmak söz konusu oluyor. SGK, bunun dışında herhangi bir maÄŸduriyete uÄŸramamak için yapılması gerekenleri ÅŸöyle sıralıyor: * Ä°hbar hatlarını 170 ve 184 arayın.

* 100 lira üzerindeki tüm ödemeler için detaylı fatura alma haktır.

* Tüm hastanelerde, anlaÅŸmalı ya da anlaÅŸmasız, trafik kazası geçirmiÅŸ kiÅŸilere verilen saÄŸlık hizmetinin tamamının bedava olduÄŸunu unutmayın. Hayati risk doÄŸurabilecek acil kapsamındaki hallerde ücret talep edilemez. Kendisinin ya da yakınlarının güvencesi yoksa 18 yaşından küçük olanlar ücretsiz saÄŸlık hizmeti alır.

Yasaları ihlal eden hastaneleri SGK’ya, Ä°l SaÄŸlık MüdürlüÄŸü’ne veya SaÄŸlık Bakanlığına ÅŸikâyet edin. Aynı zamanda yetkililer hakkında savcılığa da baÅŸvurulabilir.

SGK: ŞİKÂYET EDÄ°N

Sosyal Güvenli Kurumu tarafından yapılan açıklamada, bu tarz maÄŸduriyetlere ve suiistimallere uÄŸramamak için toplumun bilinçli olması gerektiÄŸi vurgulandı. MaÄŸdur olduÄŸunu düÅŸünen vatandaÅŸların SGK’nın Ä°l Müdürlükleri’ne, SGK Merkezleri’ne ya da Alo 170 Ä°letiÅŸim Merkezi’ne baÅŸvurabileceÄŸini aktaran açıklamada, "Yapılan ÅŸikayet ve baÅŸvurulara istinaden hastane ve yapılan tetkikler Risk Odaklı Denetim Mekanizması çerçevesinde incelenir. Yapılan incelemede vatandaÅŸ maÄŸduriyeti söz konusuysa ilgili hastaneye gerekli cezai iÅŸlem uygulanır. Ayrıca hastane, vatandaşın hak kaybını ödemek zorunda kalır" denildi.

Nesrullah SONAY - BUGÜN