TBMM’de CHP Milletvekii Erdal Aksünger'in daveti üzerine, CHP Milletvekili Ä°lhan Cihaner'in   ve  15 STK temsilcisinin katılımı ile 21.11 2012 ÇarÅŸamba günü TBMM’de gerçekleÅŸtirilen sohbet kahvaltısında Phorm ve TTNET iÅŸbirliÄŸi masaya yatırıldı. Toplantıda DerneÄŸimizi BaÅŸkanımız Zafer TEKBUDAK temsil etti.

Konu ile ilgili bilgi veren Erdal Aksünger yapmış olduÄŸu  konuÅŸmada;

DPI (Deep Packet Inspection) nedir?

   DPI; Derin Veri Analizi olarak açılabilir. Geleneksel Ä°nternet ortamında aÄŸdaki düÄŸümler (ya da servis saÄŸlayıcılar) sadece paketlerin adres bilgilerini okurlar, içerikle ilgilenmezler. Bu, postaya verilen bir mektubun postane tarafından sadece zarfın üzerinin okunarak hedefteki adrese iletilmesine benzemektedir.

   Derin veri analizi sistemleri ise sadece  adresi deÄŸil, aynı zamanda içeriÄŸi de okurlar. Bu durum da bize gönderilen her zarfın postane tarafından açılıp okunmasına benzer... Nasıl ki alıcısına ulaÅŸmadan önce zarfı açıp içine bakmak mahremiyet ihlali olarak tescillenmiÅŸ bir suçsa, DPI kullanılarak veri paketinin içeriÄŸine bakılması da aslında suçtur.

   Bu uygulama  Google, Yahoo, Facebook gibi ÅŸirketler tarafından yapılan ilgili reklam gösterimi uygulamalarından farklıdır. Bu ÅŸirketler ücretsiz olarak verdikleri servisleri kullanmamız karşılığında, onlara verdiÄŸimiz bilgileri kullanırlar. Bu hizmetleri kullanmayarak bunlardan kaçabilirsiniz. Fakat DPI kullanan Phorm gibi ÅŸirketler doÄŸrudan Ä°nternet trafiÄŸinizi izleyip/analiz edip kullanıcıları profilleriler. Bundan kaçınamazsınız.

Phorm nedir?

   Phorm, kullanıcının web üzerindeki davranışına göre ekranında ilgi alanlarıyla ilintili reklam gösterilmesi alanında uzmanlaÅŸmış bir ÅŸirkettir. Kullanıcıların Ä°nternet deneyimlerini daha fazla kiÅŸiselleÅŸtirmeyi amaçlıyor.

   Bu tam olarak ÅŸu demek: Sizin gezdiÄŸiniz siteler, tıkladığınız reklamlar izlediÄŸiniz videolar, doldurduÄŸunuz formlar vb. aracılığı ile profilliyor. Elde edilen profile göre ticari olan veya olmayan içerikler sunuyor. Yani Ä°nternette neler yaptığınızı ve davranışlarınızı izleyip ona uygun reklamlar ve içerikler sunuyor.

Nerelerde yasaklandı?

Ä°nternette kiÅŸisel mahremiyetini ihlal eden DPI (Deep Packet Inspection) teknolojisi kullanan Phorm ÅŸirketigittiÄŸi her ülkede çeÅŸitli rahatsızlıklara neden olmuÅŸtur.

   Ä°nternet üzerinde çalışan yazılım ürünlerinin kiÅŸisel mahremiyet ihlallerine yol açtığının ortaya çıkmasıyla ABD’den ayrılmak zorunda kalan bu ÅŸirket 2006 ve 2007’de Ä°ngiltere’de büyük ISS’lerle iÅŸ ortaklıkları kurarak Ä°nternet kullanıcıları üzerinde gizli deneyler yaptı. Deneylerin ortaya çıkmasıyla büyük tepki toplayan Phorm, tepkiler ve açılan davalar nedeniyle Ä°ngiltere’yi terk etti.

   Åžirket daha sonra ÅŸansını Güney Kore’de denedi. Güney Kore Parlamentosunda yapılan ve Phorm ÅŸirketi ile kullandığı teknolojiyi konu alan bir tartışmadan sonra ÅŸirket bu ülkeden de uzaklaÅŸtırıldı.

   Åžirket halen Türkiye, Romanya ve Brezilya gibi mahremiyet konusunda duyarlılığın az olduÄŸunu düÅŸündüÄŸü ülkelerde faaliyete geçmeye çalışıyor.

AB sınırlarında faaliyeti yasaklanmıştır.

   KiÅŸisel verilerin ve iletiÅŸimin gizliliÄŸini ihlal ettiÄŸi, temel insan hak ve özgürlüklerine aykırı davrandığı gerekçesiyle, Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye’yi de içeren bir kararıyla da AB sınırlarında faaliyetleri yasadışı hale gelmiÅŸtir. 6.1 milyon TTNET Ä°nternet müÅŸterisini ilgilendiren vahim bir durum söz konusudur.

Londra borsasında 250 milyon dolar zarar eden ÅŸirkete nasıl güvenilir?

   Phorm’un karanlık yüzü finansal raporlara da yansıyor. Londra Borsası rakamlarına göre ÅŸirket ÅŸu ana kadar 250 milyon ABD doları zarar etmiÅŸ. Bu raporlara göre hiçbir yıl kar etmemiÅŸ. Sadece 2011 yılındaki zararı 62.5 milyon dolar. Süreklilik arz eden bu zararların nasıl karşılandığı bilinmiyor. Ortakların bu büyüklükteki bir zararı sürekli olarak karşılaması da hiç inandırıcı deÄŸil.

Yasal Dayanak (Anayasa ve 5651 Nolu Ä°nternet Kanunu)

   Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının HaberleÅŸme Hürriyeti baÅŸlıklı 22 nci maddesine göre “Herkes haberleÅŸme hürriyetine sahiptir. HaberleÅŸmenin gizliliÄŸi esastır.”

   24/10/2007 tarihli YönetmeliÄŸe göre, “EriÅŸim SaÄŸlayıcıların Yükümlülükleri” baÅŸlığı altındaki 7. Madde 15/ 2 bendine göre; EriÅŸim saÄŸlayıcı, verdiÄŸi hizmeti kullananlara iliÅŸkin bilgilerin baÅŸkaları tarafından elde edilmesini ilgili mevzuatta belirlenen esas ve usullere uygun olarak engeller.”

    Yine:

   06.02.2004 Tarih ve   25365 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Telekomünikasyon Sektöründe KiÅŸisel Bilgilerin Ä°ÅŸlenmesi ve GizliliÄŸinin Korunması Hakkında YönetmeliÄŸin” 8, 9, 10, ve 11 nci maddelerinde belirtildiÄŸi üzere “Yasaların ve Yargı Kararlarının öngördüÄŸü durumlar haricinde ve haberleÅŸmeye taraf olanların tamamının izni olmadıkça veriler üçüncü ÅŸahıslar ile paylaşılmaz.”

UlaÅŸtırma Bakanlığı ve BTK’yı göreve davet ediyorum…

   TTNET kullanıcılarının Ä°nternette yaptığı her hareketi izleyen, veri tasnifine tabi tutan ve ardından yurtdışındaki sunucularına gönderen ve bu verilerle ne yaptığı belli olmayan ve 6.1 milyon TTNET müÅŸterisini ilgilendiren bu karanlık ÅŸirket konusunda UlaÅŸtırma Bakanı ve Bilgi Ä°letiÅŸim ve Teknolojileri Kurumunu göreve davet ediyorum… dedi.

   Toplantıya katılan STK yöneticileri de bu konudaki kaygılarını ve önerilerini dile getirdiler.

   Toplantıya katılan dernek baÅŸkanımız Zafer Tekbudak ise yaptığı konuÅŸmada  “ABD’deki sivil toplum kuruluÅŸlarınca yapılan araÅŸtırmalar sonucunda teknik olarak müÅŸteri ile, bu tip profil verilerinin eÅŸleÅŸtirilebileceÄŸi ve kiÅŸilerin fiÅŸlenebileceÄŸi ifade edilmiÅŸtir. Bu eylem ile kiÅŸilere sistem tarafından atanan numaralarla kullanıcıların kimliklerinin eÅŸleÅŸmesi halinde kiÅŸilerin dini, etnik, siyasal, ahlâki, cinsel tercihleri ve sendikal baÄŸlantıları açısından sınıflandırmalarına yarayan veriler de kolaylıkla elde edilebilir hale gelecektir. Bu verileri sınıflandırarak kaydını tutulması, TCK nun ilgili maddesi gereÄŸi kiÅŸilerin rızası olsa dahi hukuka aykırıdır." DemiÅŸtir.

   Bu ÅŸekilde önemli ve hassas bir konunun sadece CHP’nin çatısı altında olmaması ve MHP’nin de, hassasiyetine binaen bu konunun  takipçisi olması gerektiÄŸini  belirtmiÅŸ, baÅŸta yüz binlerce üyesi olan sendikalar olmak üzere konuya hassasiyet gösterebilecek diÄŸer STK’larında  oluÅŸturulacak platformun çatısı altında olması ve çok fazla iÅŸtiraki olan bu platformun basın açıklaması ile bir bildiri yayınlanmasının uygun olacağı kanaatinde olduÄŸunu belirtmiÅŸtir.