Türkiye'de 2003'ün başından 2012'nin sonuna kadar yabancılara toplam 137 milyon metrekare taşınmaz satıldı.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay'ın yazılı soru önergesine verdiği cevapta 2003-2012 yılları arasında ve geçen yıl Tapu Tapu Kanunu ve Kadastro Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da mütekabiliyet esasının kaldırılmasından sonra yabancılara ne kadar taşınmaz satıldığına ilişkin verileri açıkladı.

Buna göre, Türkiye'de 2003-2012 yıllarında yabancılara toplam 137 milyon 192 bin 231 metrekare taşınmaz satıldı. Bunun 126 milyon 119 bin 800 metrekaresi ana taşınmaz, 11 milyon 72 bin 430 metrekaresi ise kat mülkiyeti şeklinde gerçekleşti. Söz konusu satılan taşınmazlar, 153 bin 183 adet olurken bu taşınmazlara 139 bin 828 kişi sahip.

Bu dönemde en fazla taşınmaz satılan il Yozgat oldu. Yozgat'ta 2003-20012 arasında 9 milyon 601 bin 463 metrekaresi ana taşınmaz olmak üzere toplam 9 milyon 615 bin 443 metrekare taşınmaz satıldı. İstanbul'da 2003-2012 yıllarında 2 milyon 522 bin 376 metrekaresi ana taşınmaz, 671 bin 959 metrekaresi kat mülkiyeti olmak üzere toplam 3 milyon 194 bin 335 metrekare taşınmaz satışı gerçekleştirildi. İstanbul'da 4 bin 588 ana taşınmaz 5 bin 488 kişiye, 12 bin 255 kat mülkiyeti 10 bin 254 kişiye yapıldı.

En az taşınmazın satıldığı il ise 362,99 metrekare ile Siirt oldu.

Aynı dönemde en fazla taşınmaz satılan diğer iller şunlar:

- Konya: 8.306.788 metrekare

- Antalya: 7.399.117 metrekare

- Ankara: 7.068.942 metrekare

- Muğla: 6.806.499 metrekare

- Kırşehir: 5.816.039 metrekare

- Aydın: 4.617.313 metrekare

- Nevşehir: 4.478.220 metrekare

- Kahramanmaraş: 4.129.774 metrekare

- İzmir: 3.918.768 metrekare

Karşılıklılığın kaldırılmasından sonraki satışlar

Tapu Kanunu ve Kadastro Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da geçen yıl yapılan ve karşılıklılık esasını kaldıran yasanın yürürlüğe girdiği 18 Mayıs 2012 tarihinden bu yana satılan taşınmaz alanı 4 milyon 525 bin 680 metrekare oldu. Bu dönemde en fazla taşınmaz, 575 bin 859 metrekaresi ana taşınmaz, 32 metrekaresi kat mülkiyeti olmak üzere Mardin'de satıldı.

Yasa değişikliğinden sonra yabancıların edindiği mülkün 3 milyon 790 bin 925 metrekaresi ana taşınmaz, 734 bin 755 metrekaresi kat mülkiyeti satışı şeklinde gerçekleşti. Bu dönemde Türkiye'de taşınmaz edinen yabancı sayısı ise 9 bin 916 oldu.

Yunanistan uyruklu 9 bin 703 kişi ise 18 Kasım 2002'den 15 Ocak 2013 tarihine kadar, Türkiye'de 2 milyon 2 bin 452 metrekaresi ana taşınmaz olmak üzere toplam 2 milyon 160 bin 113 metrekare taşınmaz edindi. Bu alanın 5 bin 261 adedi ana taşınmazdan oluştu. Söz konusu taşınmaz miktarının 1 milyon 184 bin 974 metrekaresini 3 bin 23 Türk asıllı Yunan vatandaşı satın aldı.

Mevcut hükümet döneminde İsrail vatandaşı 16 kişi 12 bin 414 metrekarelik 15 ana taşınmaz, 42 kişi 2 bin 392 metrekarelik 45 taşınmaz satın aldı.

''Ermeni vatandaşları mülk edinemiyor''

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, soru önergelerine verdiği cevapta, yabancılara mal satışıyla ilgili kontrolü Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün yaptığını belirtti. Bayraktar, ''Şu ana kadar herhangi bir ilimizde yabancılara mülk satışıyla ilgili sınıra gelinmemiş ve satışlar durdurulmamıştır'' dedi.

Bayraktar, Türkiye'nin Ermenistan ile diplomatik ilişkisi bulunmadığından, bu ülke vatandaşlarının Türkiye'de taşınmaz edinmesinin mümkün olmadığını kaydetti.

Yunanistan, Ermenistan ve İsrail'e ait ticaret şirketlerinin Türkiye'de yeni edinilmiş taşınmazı bulunmadığını ifade eden Bayraktar, bu ülke vatandaşlarının Türkiye'de kurdukları ya da iştirak ettikleri şirketlerinse Türk şirketleri olduğuna ve sicillerin şirket yapı ve ortaklık oranlarına göre tutulduğuna işaret etti.

Bayraktar, yabancılara toprak satışını 25 dönümden 300 dönüme çıkaran ve Bakanlar Kurulu'na bu miktarı 600 dönüme çıkarma yetkisi veren yasa değişikliğinden sonra, bu miktarda toprak satışı yapılan yabancı gerçek kişi olmadığını kaydetti.

Önceki yasa hükmüne göre sınırdaki ilçeler

MHP'li Akçay, Tapu Kanunu ve Kadastro Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun değiştirilmeden önce ''yabancılara toprak satışının o ilçedeki imarlı alanların yüzde 10'unu geçemeyeceği'' hükmü nedeniyle, yabancılara taşınmaz satışı bu sınırda olan il ya da ilçe olup olmadığını da sordu.

Bayraktar, bu soruya verdiği cevapta, Batman'ın Beşiri, Şırnak'ın İdil, Gaziantep'in Oğuzeli, İslahiye ve Karkamış, Ankara'nın Kalecik ve Evren, Malatya'nın Yazıhan ve Arguvan, Uşak'ın Ulubey, Erzincan'ın Çayırlı ilçelerinde yabancı uyruklu gerçek kişilerin diğer yasal hakları hariç, taşınmaz edinim taleplerinin reddedildiğini belirtti.

Yabancılara taşınmaz satışı çok önemli bir siyasi karar olup ne zamana kadar süreceğini, satış şartlarının değişip değişmeyeceğini kamuoyu ile birlikte izleyip göreceğiz.

Ancak bizim dikkatimizi çeken bir başka husus ise Yozgat’ın yabancılara taşınmaz satışında; ülkemizin en büyük sanayi, turizm tesislerine veya ekilebilir tarım arazilerine sahip tüm dünyaca bilinen önemli şehirlerimizin önünde 1. sırada yer almasının gerekçesi sadece "gurbetçilerin arazi satın alması" açıklaması dışında gerçek nedenlerinin ciddi şekilde araştırılması gereken önemli bir husus olduğunu düşünüyoruz.