Türk Telekom, Ä°ÅŸ Bankası ve iÅŸtiraklerinin Avea’daki yüzde 10’luk payını 875 milyon lira karşılığında satın almak için anlaÅŸtı. Bu satış ile ilgili bir çok medya grubunda okuyamayacağınız deÄŸerlendirmelerin yer aldığı Meydan gazetesi yazarı OÄŸuz Karamuk’un “Avea ve ölme eÅŸeÄŸim ölme planı” baÅŸlıklı yazısı.

AVEA VE ‘ÖLME EÅžEĞİM ÖLME’ PLANI

Ä°srailli iÅŸadamı Ofer, Galataport’u 49 yıllığına kiralarken, ortaya çıkan ödeme ÅŸartları için medya “Ölme eÅŸeÄŸim ölme planı” manÅŸetleri atmıştı. Ofer, Galataport’a 3.5 milyar Euro’luk rekor fiyat vermiÅŸ, ancak 49 yıl taksitle yapacağı ödemenin büyük kısmını son yıllara bırakmıştı. Tabii ihale iptal oldu… Aslında Ofer ödemeyi geciktiriyor, ama Euro üzerinden yani döviz bazında taahhüt ediyordu.

Önceki akÅŸam geç saatlerde Kamuoyu Aydınlatma Platformu’na ilginç bir haber düÅŸtü. Ä°ÅŸ Bankası elindeki yüzde 10’luk hisseyi 875 milyon TL bedelle Türk Telekom’a sattı. Söz konusu rakam, Avea’nın Türk Telekom bilançosunda gösterilen 439.6 milyon TL’lik deÄŸerinin yaklaşık iki katı.

Ä°lk bakışta Ä°ÅŸ Bankası çok karlı bir anlaÅŸma yapmış... Avea ise tahminlerden daha deÄŸerli bir ÅŸirketmiÅŸ gibi duruyor. Çünkü Telekom’un bilançosuna göre tamamı için 1.63 milyar dolar deÄŸer biçilen Avea, satıştaki yüzde 10’luk hissenin deÄŸerine göre 3.24 milyar dolar ediyor…

Peki, öyle mi? DeÄŸil... Çünkü ödeme ÅŸartları iÅŸin içine girince durum farklılaşıyor. Yapılan anlaÅŸmaya göre, Türk Telekom 875 milyon liranın yüzde 6.3’ü, yani 55.1 milyon lirasını iki eÅŸit taksitle 2016 sonuna kadar ödeyecek. Kalan 820 milyon lira ise 2017 sonundan baÅŸlamak üzere 4 eÅŸit taksitle ödenip 2020’de kapatılacak. AnlaÅŸmanın en kritik noktası ise ödemelerin TL üzerinden yapılacak olması ve hiç faiz alınmaması. Sanırım iÅŸ dünyası da ilk kez ÅŸahit oluyor. Ä°ÅŸi faizle borç alıp, faizle borç vermek olan bir banka malını faizsiz satıyor. Tuhaf...

Neyse gelelim yapılan anlaÅŸmaya dayanarak Avea’nın gerçek deÄŸerinin ne olduÄŸunu hesaplamaya. Tutar döviz olmadığı için ÅŸirkete ödenecek tutarın bugünkü deÄŸerini ancak TL’nin alternatif kazancı olan faiz üzerinden bulabiliriz. O da, Hazine bonosunun yıllık faizi olan yüzde 10’dur. Böyle bir hesapla, Telekom’un Ä°ÅŸ Bankası’na ödeyeceÄŸi 875 milyon TL’nin bugünkü deÄŸeri 524 milyon TL’ye düÅŸüyor. O halde Avea’nın deÄŸeri ilk bakışta göründüÄŸü gibi 3.24 milyar dolar deÄŸil, 1.96 milyar dolar olarak çıkıyor.

Oysa Ä°ÅŸ Bankası ve Ä°talyan ortağı TIM bu ÅŸirketin sadece bir parçasını oluÅŸturan Aria’nın lisansına 2.96 milyar dolar ödedi. Aynı zamanda Avea’nın içine konulan sermayeler de eridi. Åžirket geçen yılın sonunda 1.97 milyar dolar zararını sineye çekip sermayesinden sildi. Giden paralar, devletin Türk Telekom’daki ortaklığı nedeniyle aynı zamanda milletin de parası.

Sonuç olarak, Avea’nın Türkiye Cumhuriyeti’nde en fazla para batıran ÅŸirket olduÄŸu ve iyi yönetilmediÄŸi gerçeÄŸi dünkü satış fiyatıyla bir kez daha ispatlandı.