11 Nisan 2016 Tarihli Yeni Asya Gazetesinde Adnan Nacir imzalı KİMLİK BUNALIMI başlıklı bir yazı yayınlandı. Önemli Bulduğumuz yazıyı bilginize sunuyoruz.

KİMLİK BUNALIMI

Geçen hafta itibarıyla, Türkiye’de yaşayan yaklaşık 50 milyon kişinin kimlik bilgileri internet denen dehşetengiz teknoloji sayesinde ayağımıza geldi.

Yırtılmış, yıpranmış, eskimiş kimliklerimizden okuyamadığımız bilgiler varsa artık hiç dert değil, bir tık ötemizde bulunan bir web sayfasında isim, soyisim veya kimlik numarası ile sorgulayabileceğimiz formatta sergileniyor. 50 milyonluk veriyi evde zor tutuyorduk her halde ki, yayınlayanlar bir de sitem etmişler “aldığımız veri tabanı indekslerini düzeltmek zorunda kaldık” diye.

Hükümet kanadından farklı tepkiler geldi. Bir bakanımız yayınlanan bilgilerin güncel olmadığını söyledi. Devlet nezdindeki temel kimlik bilgilerimizden bazılarının bizim bildiğimizden farklı olabileceği düşüncesi, beni derin endişelere gark etti. Meselâ, ismimiz olarak bildiğimiz kelimelerin yanında nüfus kayıtlarında “gezici,” “paralel”, “Alevî” ve benzeri başka sıfatlar da mı vardı ki?

İçişleri Bakanımız, veri sızması işinin kendi bakanlıkları bünyesinden gerçekleşmediğini, verilerin yerinde durduğunu ve vatandaşın rahat olması gerektiğini söyledi. Bu açıklama sanki yanlış olmuş gibi geldi bana, zira bu açıklama ile rahatlayabilecek tek kişi, veri sızdırmadığından emin olan sayın Ala’dır.

Bugüne kadar en güvenli sistemlerden birine sahip olduğu iddia edilen Apple firması, FBI’ın bir teröriste ait olduğunu öne sürdüğü bir telefonun şifresinin kırılması talebini reddedince konu mahkemeye taşındı. Daha aysonu gelmeden, dâvâya bakan hâkimin afyonu bile patlamadan FBI, ayfonu patlattığını ve Apple firmasından artık işbirliği beklemediklerini duyurdu. Dünyanın en gizli kapaklı işlerinin döndüğü Panama’daki bir hukuk şirketinin 11.5 milyon sayfadan oluşan bilgileri sızdırıldı. Bütün bu gelişmeler çok ciddî bir güvenlik problemi ile karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.

Kişisel verilerimiz kullanılarak yapılabilecek işlemleri burada sayıp, “şeytana yol göstermenin” gereği yok. Ancak herhangi bir suistimal olup olmadığını kontrol edebilmek için ipuçlarını sayacağım.

Öncelikle bir e-devlet şifreniz yoksa en yakın PTT şubesine giderek 2 TL karşılığında şifrenizi temin edebilirsiniz. Şifre ile giriş yapıldıktan sonra vatandaşlara elektronik hizmet sunan devlet kuruluşları listesi görülecektir.

Kimlik bilgilerim kullanılarak benden habersiz yapılmış olabilecek işlemleri takip etmek için ben, belli aralıklarla e-devlet sistemine girerek şu bilgileri kontrol ediyorum:

Adalet Bakanlığı - Adlî Sicil Kaydı: Adıma kaydedilmiş herhangi bir sabıka var mı?

Adalet Bakanlığı - Mahkeme Dâvâ Dosyası Sorgulama: Adıma açılmış herhangi bir dâvâ var mı?

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu - Mobil/Sabit/İnternet/Kablo Tv/Uydu İşletmecilerinden Borç/Alacak Sorgulama ve Ödeme/iade İşlemleri: Açıklama gerektirmiyor, alacak borç durumunu listeliyor. Biri haberim olmadan bir abonelik başlatmış mı, borcum var mı?

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu - Kayıp/Çalıntı İhbar Sorgulama/İptal: Telefonum ve sim kartım için kayıp/çalıntı ihbarı var mı?

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu - Mobil Hat Sorgulama: Adıma kayıtlı mobil hatlar ve operatörleri listeleniyor, adıma başka bir hat açılmış mı?

Emniyet Genel Müdürlüğü - Adıma Tescilli Araç Sorgulama: Adıma kayıtlı araçlar listeleniyor. Adıma bir araç tescil edilmiş mi? “Arabam yok, aslında biri tescil etse fena olmazdı sanki...” demeyin, gider bir yerlerde patlatırlarsa, hafazanallah...

Emniyet Genel Müdürlüğü - Sürücü Belgesi ve Şahıslara Yazılan Ceza Sorgulama: Adıma veya sürücü belgeme herhangi bir ceza yazılmış mı?

Emniyet Genel Müdürlüğü - Yurda Giriş/Çıkış Belge Sorgulama: Kendimden habersiz yurt dışına çıkış yaptım mı?

Gelir İdaresi Başkanlığı - Vergi Borcu Sorgulama: Vergi borcum var mı? “Adıma şirket kurup beni borçlandırmışlar mı” kontrolü...

Karayolları Genel Müdürlüğü - OGS İhlâl Bilgileri Sorgulama: Adıma kayıtlı OGS ihlâli var mı?

Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü - NVİ Adres Bilgilerim: İkamet ettiğim adres bilgisi değişmiş mi?

PTT - Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) İhlâlli Geçiş Bilgileri Sorgulama: Adıma kayıtlı HGS ihlâli var mı?

Sağlık Bakanlığı - e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi: Hastane ziyaretlerim, tahlillerim, reçetelerim, raporlarım gibi sağlık bilgilerimde herhangi bir anormal kayıt var mı?

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü - Tapu Bilgileri Sorgulama: Adıma kayıtlı bir tapu var mı?

Yargıtay - Siyasî Parti Üyeliği Sorgulama: Bu sorgu, bugünlerde daha fazla önem taşımaya başladı. Terörle ilgili ısmarlanan yasalar çıktığında önemi anlaşılacak gibi.

***

Zaman zaman ülke meseleleri ile ilgili olarak görüşlerini serdeden herhangi bir bürokrat, akademisyen veya iş adamı için “ya sen kimsin?”, “önce cübbeni/baretini/önlüğünü çıkar…”, “tanıyamadım, bir de cübbesiz görürsem belki… yok yine çıkaramadım” gibi tepkilerle karşılaşabiliyordu ülkemizde. Kavga eden vatandaşlarımız bile birbirine “kimsin?”, “asıl sen kimsin?” gibi tanışma soruları sorup sonrasında çarpışıyordu. Artık rahatlıkla söyleyebiliriz ki sormaya gerek kalmadı.